T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI

TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

İSTATİSTİK BÜLTENİ

Tarımsal Amaçlı Örgütler, 2024

Yayımlanma Tarihi/Saat:
02 Ekim 2025 / 10:00
Sonraki Bülten Tarihi:
13 Mart 2026
Sayı: 035

Tarımsal amaçlı kooperatifler, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na göre; tarımsal kalkınma kooperatifleri, sulama kooperatifleri, su ürünleri kooperatifleri ve pancar ekicileri kooperatifleri ile bu kooperatiflerin üst kuruluşları olan bölge ve merkez birliklerinin kuruluş işlemleri yürütülmektedir.

Bakanlığımız tarafından kuruluşu gerçekleştirilen Tarımsal Kalkınma, Sulama, Su Ürünleri ve Pancar Ekicileri Kooperatifleri olmak üzere 9.442 birim kooperatifi bulunmaktadır. Bu kooperatiflerin ortak sayısı 2.210.710’dur.

Bakanlığımız tarafından konu bazında kuruluşuna izin verilen kooperatifler, 2024

Tür
Sayısı
Ortak sayısı
Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri 6.364 652.337
Sulama Kooperatifleri 2.446 321.196
Su Ürünleri Kooperatifleri 601 31.895
Pancar Ekicileri Kooperatifleri 31 1.205.282
Toplam 9.442 2.210.710

Hayvancılık, tarım, ormancılık, çay, sulama ve su ürünleri konularında belirlenen bölgelerde faaliyet gösteren 111 adet kooperatif bölge birliği ve 1 adet Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği (PANKOBİRLİK) olmak üzere toplam 112 adet kooperatif bölge birliği bulunmaktadır. Söz konusu kooperatif birliklerine kayıtlı ortak kooperatif sayısı ise 5.236’dır. 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu’na göre kurulup faaliyette bulunan 1.623 birim tarım kredi kooperatifi mevcut olup bu kooperatiflerin 851.621 adet ortağı bulunmaktadır.

Tarımsal Üretici Birlikleri: 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu kapsamında asgari ilçe düzeyinde kurulu bulunan; Bitkisel Ürün, Hayvansal Ürün, Su Ürünleri ve Organik Ürünler ürün grubunda toplam 789 adet birlik bulunmakta olup bu birliklerin 249.517 üyesi bulunmaktadır. Ürün ve ürün grubu bazında kuruluşu gerçekleştirilen tarımsal üretici birliklerinin dikey örgütlenmesine ilişkin süt, kırmızı et, kanatlı hayvan eti, yumurta, bal, meyve, tarla bitkileri, su ürünleri yetiştiriciliği ve deniz ürünleri avcılığı konularında 9 adet Üretici Merkez Birliği bulunmaktadır. Bu üretici merkez birliklerine üye üretici birliği sayısı toplam 533, bu birliklerdeki üye sayısı toplamı ise 206.733’dür.

Tarımsal Üretici Birlikleri, 2024

Türü
 
Sayısı
(Adet)
Üye sayısı
Bitkisel Ürün 203 223.946
Hayvansal Ürün 529 21.310
Su Ürünleri 34 1.259
Organik ürünler 23 3.002
Toplam 789 249.517

Islah amaçlı hayvan yetiştirici birlikleri: 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında; aynı türden hayvana sahip 7 yetiştiricinin bir araya gelmesiyle İl düzeyinde kurulmaktadır. Şu ana kadar 5 türde birlik kurulmuş olup 276 adet ıslah amaçlı hayvan yetiştirici il birliği mevcuttur. Bu birliklere üye sayısı ise 572.380’dir.

4 ıslah birliği dikey örgütlenmesini tamamlayarak merkez birliğini kurmuşlardır.

Islah Amaçlı Yetiştirici Birlikleri, 2024

Türü
 
Sayısı
(Adet)
Üye sayısı
Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği 81 241.782
Damızlık Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliği 80 248.943
Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği 29 8.735
Tavuk Yetiştiricileri Birliği 6 759
Arı Yetiştiricileri Birliği 80 72.161
Toplam 276 572.380

1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu’na göre kurulup faaliyette bulunan 1.623 birim tarım kredi kooperatifi mevcut olup bu kooperatiflerin 851.621 adet ortağı bulunmaktadır.

Belirlenen bölgelerde ise 18 adet tarım kredi kooperatifleri bölge birliği bulunmaktadır. 1163 sayılı Kanuna göre konu bazında kurulan kooperatif birliklerinin bir araya gelmesiyle 7 adet, 1581 sayılı Kanuna göre kurulan tarım kredi kooperatif bölge birliklerince de 1 adet olmak üzere, ulusal düzeyde 8 adet Kooperatif Merkez Birliği bulunmaktadır.

Tarım Kredi Kooperatifleri, 2024

Tabi Olduğu Kanun
 
Türü
Sayısı
Ortak sayısı
1581 S.K. Tarım Kredi 1.623 851.621

Ayrıca çiftçilerimizin meslek örgütü olan ve 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanununa göre kurulmuş bulunan 760 Ziraat Odası ve bunların tamamının üye olduğu Ziraat Odaları Birliği bulunmakta olup bu odalara üye çiftçi sayısı 5.225.151’dir.

Ziraat Odaları, 2024

Tabi Olduğu Kanun
 
Türü
Sayısı
Ortak sayısı
6964 S.K. Türkiye Ziraat Odaları Birliği 760 5.225.151
İletişim:

0312 258 79 77

istatistikbulten@tarimorman.gov.tr

Tarım Reformu Genel Müdürlüğü
Metaveri

Verinin tanımı:1163 sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamında kurulan Tarımsal Amaçlı Kooperatifler, 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu kapsamında kurulan Üretici Birlikleri, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında kurulan Islah Amaçlı Yetiştirici Birlikleri, 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanunu kapsamında kurulan Ziraat Odaları, 1581 Sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu kapsamında kurulan Tarım Kredi Kooperatiflerinin verileri raporlanmaktadır.

Kapsam: Türkiye

Düzeyi: Ülke

İçeriği: Ülke genelinde Kooperatifler, Üretici Birlikleri ve Yetiştirici Birlikleri, Ziraat Odaları ve Tarım Kredi Kooperatiflerine ilişkin sayısal veriler

Yöntem:Kooperatif Bilgi Sistemi (Koopbis)’den alınan veriler ve resmi yazıyla Bakanlık İl Müdürlüklerinden, Ziraat Odaları ve Tarım Kredi kooperatiflerinden alınan veriler

Veri Güncelleme Sıklığı: Yıllık