T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI

TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

İSTATİSTİK BÜLTENİ

Tarımsal Destek Ödemesi, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2025

Yayımlanma Tarihi/Saat:
24 Temmuz 2025 / 10:00
Sonraki Bülten Tarihi:
30 Ekim 2025
Sayı: 027

2025 yılının ilk altı ayında toplam 89,7 milyar TL destekleme ödemesi yapılmıştır. Ödemenin %77,6’sı bitkisel üretim, %18,7’si hayvansal üretim, %2,8’i kırsal kalkınma, %0,6’sı Ar-Ge ve %0,3’ü su ürünleri üretimi desteğidir.

Tarımsal destek ödemesi, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2025

Faaliyet Konuları
 
I. Çeyrek
(Milyon TL)
II. Çeyrek
(Milyon TL)
Toplam
(Milyon TL)
Pay (%)
Bitkisel Üretim 28.865 40.800 69.665 77,6
Hayvansal Üretim 2.050 14.772 16.822 18,7
Su Ürünleri Üretimi 108 131 239 0,3
Tarımsal Ar-Ge 492 38 530 0,6
Kırsal Kalkınma 1.084 1.388 2.472 2,8
TOPLAM 32.599 57.129 89.728 100,0

2025 yılının ikinci çeyreğinde bitkisel üretimin desteklenmesi kapsamında en fazla; mazot ve gübre, yağlı tohumlu bitkiler, hububat-baklagil ve dane mısır, bitkisel ürün sigortası, yaş çay ve çay budama tazminatı, hayvansal üretimin desteklenmesi kapsamında ise; büyükbaş hayvancılık (buzağı), küçükbaş hayvancılık (kuzu-oğlak), çiğ süt ve yem bitkileri üretimi, su ürünleri üretimi kapsamında ise; küçük ölçekli balıkçılık, tarımsal Ar-Ge destekleme kapsamında ise; hayvan gen kaynakları, kırsal kalkınmanın desteklenmesi kapsamında ise; IPARD ulusal eş finansman ve kırsal kalkınma yatırımları destekleme ödemesi yapılmıştır.

Seçilmiş destek ödemeleri, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2025

Destek Adı
 
Ödeme Yapılan
Çiftçi/Yatırımcı
(Kişi)
Ödeme Miktarı
(Milyon TL)
 
Bitkisel Üretim    
Mazot ve Gübre 1.867.512 21.168
Yağlı Tohumlu Bitkiler 151.989 5.650
Hububat-Baklagil ve Dane Mısır 173.045 5.096
Bitkisel Ürün Sigortası 404.215 2.794
Yaş Çay 179.736 2.615
Çay Budama Tazminatı 175.771 1.871
Hayvansal Üretim    
Büyükbaş Hayvancılık (Buzağı) 588.962 5.910
Küçükbaş Hayvancılık (Kuzu-Oğlak) 137.248 3.888
Çiğ Süt 186.238 2.174
Yem Bitkileri Üretim 164.131 1.119
Su Ürünleri Üretimi    
Küçük Ölçekli Balıkçılık 14.643 131
Tarımsal Ar-Ge    
Hayvan Gen Kaynakları 581 38
Kırsal Kalkınma    
IPARD Ulusal Eş Finansman - 700
Kırsal Kalkınma Yatırımları 148 585
İletişim:

0312 258 78 68

istatistikbulten@tarimorman.gov.tr

Tarım Reformu Genel Müdürlüğü

Metaveri

Verinin Tanımı:5488 sayılı Tarım Kanunu kapsamında yayımlanan mevzuat hükümleri doğrultusunda il/ilçe tarım ve orman müdürlükleri tarafından başvuruları alınan ve bakanlık kayıt sistemlerine girişleri yapılan ödemeye esas tutar.

Tarımsal destekler müracaat esaslı olup ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde gerekli koşulları sağlayan üretici/yetiştirici/yatırımcı yararlanmaktadır.

Sınıflama: 2021 yılında performans esaslı program bütçe sistemine geçilmesi ile birlikte tarımsal destekler faaliyet esaslı olarak yeniden sınıflandırılmıştır. Bu kapsamda, 2021 yılı itibariyle uygulanan tarımsal destekler 5 ana başlık altında toplanmıştır.

Bunlar:

1.        Bitkisel üretimin desteklenmesi

2.        Hayvansal üretimin desteklenmesi

3.        Kırsal kalkınmanın desteklenmesi

4.        Su ürünleri üretiminin desteklenmesi

5.        Tarımsal araştırma ve geliştirmenin desteklenmesidir.

Bitkisel üretimin desteklenmesi kapsamında; Mazot-gübre, fındık alan bazlı gelir, organik tarım, organik arıcılık, iyi tarım uygulamaları, küçük aile işletmesi, katı organik-organomineral gübre, hububat-baklagil ve dane mısır, yağlı tohumlu bitkiler, zeytinyağı, dane zeytin, geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu, sertifikalı tohum kullanımı, sertifikalı/standart fidan kullanım, sertifikalı tohum üretim, sertifikalı fidan üretimi, yaş çay, çay budama tazminatı, çay budama masrafı, biyolojik ve biyoteknik mücadele, patates siğili, bombus arısı kullanım, lisanlı depolarda ürün depolama kira-nakliye-analiz, bitkisel ürün sigortası, hasar fazlası gibi destekler yer almaktadır..

Hayvansal üretimin desteklenmesi kapsamında; yem bitkileri üretimi, büyükbaş hayvancılık, küçükbaş hayvancılık, besilik erkek sığır, atık, arıcılık, ipek böceği, tiftik üretimi, çiğ süt, hayvan hastalıkları tazminatı ve süt sığırı sigortası, kümes hayvanları sigortası, küçükbaş hayvan sigortası gibi destekler verilmektedir.

Su ürünleri üretiminin desteklenmesi kapsamında;  Su ürünleri yetiştiriciliği, küçük ölçekli balıkçılık, balon balığı avcılığı, su ürünleri sigortası destekleri yer almaktadır.

Tarımsal Araştırma ve Geliştirmenin Desteklenmesi kapsamında; Ar-Ge projeleri, hayvan gen kaynakları desteklenmektedir.

Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi kapsamında; Kırsal kalkınma ekonomik ve alt yapı yatırımları, bireysel sulama sistemlerinin desteklenmesi, çiftlik muhasebe veri ağı sistemine katılım primi desteği, tarımsal yayım ve danışmanlık desteği ile IPARD eş finansman ödemeleri yer almaktadır.

Kapsam: Türkiye

Düzeyi: İl

İçeriği: İl ve destek türü bazında ödeme verileri

Bakanlığımız tarafından her yıl uygulanacak tarımsal destekler ve desteğe ilişkin birim tutarlar (TL/da/baş/kg gibi) Cumhurbaşkanı Kararları ile belirlenmekte Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmektedir. Kararlar kapsamında yayımlanan Uygulama Esasları Tebliğleri ile tarımsal faaliyette bulunan çiftçilere yapılacak destekleme ödemelerine ilişkin usul ve esaslar belirlenmektedir. Hesaplamalar sistem üzerinden yapılmaktadır.

Yöntem:Tarımsal destek ödemelerine ilişkin veriler "desteködeme" sistemi üzerinden alınmakta ve banka tarafından gönderilen raporla kontrolü sağlandıktan sonra işlenmektedir.

Veri Güncelleme Sıklığı: Haftalık