T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İSTATİSTİK BÜLTENİ
İklim, Fenolojik Durum ve Sulama İzleme İstatistikleri, Kasım 2025
23 Aralık 2025 / 10:00
Sonraki Bülten Tarihi:
27 Ocak 2026
Sayı: 044
İklim
Kasım ayı ortalama sıcaklığı 12.2°C olarak gerçekleşmiş ve bu değer 1991-2020 normallerinin 2.9 °C üzerinde gerçekleşmiştir.
2025 yılı Kasım ayı, son 55 yılın en sıcak 3. Kasım ayı olarak kayıtlara geçmiştir.2025 yılı Kasım ayında ekstrem sıcaklıklar, Kasım ayında en düşük sıcaklık -10.0 ºC ile Ardahan’da, en yüksek sıcaklık ise 33.3 °C ile Osmaniye’de tespit edilmiştir.
2025 yılı Kasım ayında ortalama sıcaklıklar, Akhisar, Gediz, Dalaman, Göksun, Acıpayam, Korkuteli, Sivas, Zara, Kangal, Kızılcahamam, Erzincan, Erzurum, Iğdır, Tunceli, Malatya, Bingöl, Muş, Hakkari, Horasan, Tercan, Divriği, Hınıs, Arapgir, Karakoçan, Solhan, Malazgirt, Palu, Baskil, Elbistan, Doğanşehir, Yüksekova, Batman, Ceylanpınar çevrelerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşirken; yurdumuzun diğer bölgelerinde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir.
Sıcaklık ve Yağış, Kasım 2025
| Kasım Normalleri (1991-2020) | Kasım 2024 | Kasım 2025 | |
|---|---|---|---|
| Ortalama Sıcaklık (°C) | 9.3 | 9.2 | 12.2 |
| Ortalama Yağış (mm) | 58.3 | 54.8 | 33.4 |
Türkiye genelinde Kasım ayında ortalama 33.4 mm yağış kaydedilmiştir. Kasım ayı normali 58.3 mm (1991-2020) ve geçen yıl Kasım ayı yağışı 54.8 mm’dir. Kasım ayı yağışı normalinin %43, geçen yıl Kasım ayı yağışının %39 altında gerçekleşmiştir. Yağışlar; Çanakkale’nin güneyi, Balıkesir’in batı kesimleri ile Sivas çevrelerinde %40’tan fazla artma gösterirken, Doğu Karadeniz, Doğu Anadolu’nun kuzeydoğusu ile Osmaniye, Gaziantep ve Kilis çevrelerinde %80’den fazla azalmıştır.
Bölge genelinde tüm bölgeler normalleri altında yağış almış, normaline göre en fazla azalma gösteren bölge %59 ile Karadeniz Bölgesi olmuştur. Aynı zamanda Kasım ayı yağışlarında Karadeniz Bölgesi’nde 15, Akdeniz Bölgesi’nde son 10 yılın en düşük seviyesi görülmüştür.
İl geneli yağışlarda normalinin üzerinde yağış alan iller Balıkesir, Çanakkale, Hakkâri ve Sivas olurken diğer tüm illerde Kasım ayı yağışları normalleri altında kalmıştır. Özellikle Rize’de normali 178.9 mm olan kasım ayı yağışı 10.4 mm olarak gerçekleşerek ciddi düşüş göstermiştir. Sivas ili son 13 yılın en yüksek Kasım ayı yağışı görülürken, Artvin ve Rize illeri son 65 yılın en düşük Kasım ayı yağışını almıştır. Kasım ayında en az yağış alan il 1.0 mm ile Iğdır, normaline göre en fazla azalma gösteren il ise %97 ile Artvin olmuştur.
Türkiye genelinde Kasım ayında ortalama 5.2 gün yağış görülmüştür (1991-2020 normali 8.4 gün). Yağışlı gün sayıları Kırklareli, Edirne, Tekirdağ, Çanakkale, Balıkesir, Bursa ve Antalya çevrelerinde 10-15 gün aralığında gerçekleşmiş, Artvin, Ardahan, Iğdır ve Ağrı çevrelerinde ise 1 güne kadar düşmüştür.
1Ekim 2025-30 Kasım 2025 dönemini kapsayan 2 aylık 2026 su yılı yağışları normalinin altında, geçen yıl yağışlarının üzerinde gerçekleşmiştir. 2026 su yılında yurdumuzda ortalama 86.9 mm yağış kaydedilmiştir. Su yılı normali 107.7 mm (1991-2020) ve geçen yıl su yılı yağışı ise 81.6 mm’dir. Yağışlar, normalinin %19 altında, geçen yıl yağışlarının %7 üzerinde gerçekleşmiştir.
Yağışlar; İzmir’in batısı ile Çanakkale, Balıkesir çevrelerinde yer yer %100’ün üzerinde artma, Adana, Mersin, Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa, Mardin, Erzurum ve Artvin çevrelerinde ise %60’ın üzerinde azalma göstermiştir.
Bölge genelinde su yılı yağışları Marmara ve Ege bölgelerinde normallerinin üzerinde, diğer bölgelerde normallerinin altında gerçekleşmiştir. Normallerine göre en fazla azalma %49 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde meydana gelmiştir.
İl geneli yağışlarda en fazla yağış 231.5 mm ile Çanakkale’de gerçekleşmiştir. Normaline göre en fazla artış %56 ile yine Çanakkale’de kaydedilmiştir. En az yağış 29.7 mm ile Şanlıurfa’da, normaline göre en fazla azalma %61 ile Gaziantep’de meydana gelmiştir. 2026 su yılı yağışları Trabzon’da 51, Rize’de son 12 yılın en düşük seviyesine inerken, Çanakkale’de 15, İzmir’de 12 ve Sivas’ta son 11 yılın en yüksek yağışları meydana gelmiştir.
Fenolojik Durum
Türkiye genelinde hububat ekimleri büyük ölçüde tamamlanmış ve birçok bölgede çıkışlar başlamıştır; ancak yağışların mevsim normallerinin altında, sıcaklıkların ise mevsim normalleri üzerinde seyretmesi bazı bölgelerde toprak nemini kritik düzeylere düşürerek ekim ve çıkış sürecinde gecikmelere ve düzensiz çimlenmeye neden olmuştur.
Bölge ve il bazında incelendiğinde;
- Marmara Bölgesinde; genel olarak ekimler tamamlanmış olup hububat ürünlerinde 2–3 yaprak ile yer yer kardeşlenme dönemine girmiştir. Bilecik, Edirne, İstanbul, Kocaeli, Çanakkale ve Tekirdağ’da yağışlar genel olarak yeterli olmuş ve toprak neminin korunması sayesinde hububat çıkışları sorunsuz gerçekleşmiştir.
Özellikle Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli’nde yüksek sıcaklıklar gelişim sürecini hızlandırmıştır. Meyve ağaçlarında kışlık bakım tamamlanmış ve ağaçlar dinlenme dönemine girmiştir. Çanakkale ve Yalova’da zeytin hasadı sürerken, Sakarya ve Kocaeli’nde fındıkta hasat sonrası bakım yapılmaktadır. Balıkesir Havran ilçesinde mandalina hasadı başlamış, birçok bölgede ayçiçeği ve mısır için toprak hazırlıkları devam etmektedir. - Ege Bölgesi genelinde ekimler tamamlanmış olup bitkiler mevsim normallerine uygun bir gelişim seyri göstermektedir. Afyonkarahisar’ın birçok ilçesinde bitkiler 2–3 ile 5–6 yaprak dönemine ulaşmış olup bazı alanlarda gözlenen hafif sararma ve renk solmaları soğuk stresi veya besin yetersizliği kaynaklı olduğu değerlendirilmektedir. Denizli’de yağışlar normale yakın seyretmiş, zeytin ve cevizde hasat başlarken meyve ağaçları dinlenme dönemine girmiş ve nohutta toprak hazırlıkları başlamıştır. Aydın’da yeterli yağış sayesinde hububat çıkışları sorunsuz ilerlemekte; zeytin, kestane, mandalina ve enginarda hasat sürmektedir. İzmir’de ekim dönemi başındaki yağış yetersizliği bazı ilçelerde ekilişleri geciktirmiş olsa da kasım yağışlarıyla süreç tamamlanmış, mevcut toprak nemi çıkışları desteklemiştir; zeytin ve mandalina hasadı devam etmekte, enginar vejetatif gelişimdedir. Manisa’da yağışların genel olarak düşük seyretmesi bitki gelişimini yer yer sınırlarken, Soma ve Kırkağaç çevresinde yağışların normale yakın olması çıkışları desteklemiştir. Muğla’da sonbahar yağışları yetersiz kalmış, özellikle Seydikemer’de çıkışları zayıflatmış, Fethiye yaylalarında 3–4 yaprak, sahil kuşağında ise kardeşlenme dönemine ulaşılmıştır; ayrıca, yüksek sıcaklık farkları gelişim hızını düşürmekte olduğu gözlemlenmiştir. Köyceğiz ve Milas’ta zeytin ve narenciye hasadı sürmekle birlikte geçmiş don olayları verimi olumsuz etkilemiştir. Uşak’ta yağışlar mevsim normallerinde olup hububat 2–3 yaprak dönemindedir; ceviz ve badem dinlenme sürecindedir.
- Akdeniz Bölgesinde; genelinde yağışlar yer yer mevsim normallerinin altında seyretmekle birlikte, kıyı kuşağında ekim ve çıkışlar büyük ölçüde tamamlanmıştır. Adana’da yağış dağılımı ilçe bazında değişmekte; bazı alanlarda yeterli yağış alınırken Ceyhan ve Çukurova çevresinde toprak neminin düşük olması nedeniyle çıkışların geciktiği gözlemlenmiştir. Narenciye hasadı sürerken, Kozan çevresinde limon hasadı tamamlanmış ve yeni sezon mısır hazırlıkları başlamıştır. Antalya’da yağışlar genel olarak yeterli olup kuraklık etkisi zayıftır; ancak Akseki gibi yüksek kesimlerde çıkışlar yağış azlığı nedeniyle çıkışlarda zayıflık gözlemlenmiştir. Kaş ve Demre’de örtü altı üretim alanları hortum ve dolu olaylarından etkilenmiştir; aynı bölgelerde zeytin ve narenciye hasadı sürmektedir. Hatay genelinde yağışlar yeterli görünmekle birlikte Belen, Hassa ve Defne ilçelerinde yağış yetersizliği görülmüştür. Isparta’da yağışlar genel olarak normal düzeyde olsa da bazı ilçelerde düşük kalmış; hububat ekimleri ve çıkışlar devam ederken meyve ağaçlarında budama ve bakım çalışmaları sürmektedir. Mersin’de yağışlar çoğu kesimde normallerin altında seyretmiş, buna karşın Çamlıyayla çevresinde yağışlar yeterli olmuştur. Kahramanmaraş’ta yağışların düşük olması özellikle Dulkadiroğlu ve Göksun’da çıkış gecikmelerine neden olmuş; Onikişubat’ta yüksek kesimlerde bitkiler 2–3 yaprak dönemine ulaşırken düşük rakımlarda çıkış tamamlanmıştır. Osmaniye’de yağışlar genel olarak yeterli olup ekimler devam etmekte; narenciye ve zeytin hasadı sürmektedir.
- İç Anadolu Bölgesi genelinde hububat ekim ve çıkış süreci büyük ölçüde devam etmekle birlikte, sonbahar yağışlarının birçok alanda mevsim normallerinin altında kalması ve sıcaklıkların yüksek seyretmesi nedeniyle kuru tarım yapılan sahalarda çimlenme gecikmeleri, düzensiz çıkışlara neden olmuştur. Ankara, Aksaray, Niğde, Karaman, Yozgat ve Nevşehir illerinde toprak nemi ekim için lokal alanlarda yetersiz kalmış, buna karşılık Eskişehir, Kırıkkale ve Sivas çevrelerinde nem koşulları büyük ölçüde yeterli olup bitkiler 2–3 yapraklı döneme ulaşmıştır. Konya Ovası ve çevresinde yağışlar genel olarak normal ve normal üstü gerçekleşse de önceki üretim sezonunda yaşanan meteorolojik kuraklık ile nem dengesi bozulan kıraç ve lokal alanlarda yüksek sıcaklık toprağın nem dengesini korumasını engellemiş ve yağış ile gelen yüksek sıcaklık kombinasyonu çimlenme hızını düşürmüş, ayrıca geç ekilen parsellerde çıkışlar gecikmiştir.
- Karadeniz Bölgesi genelinde yağışlar il ve ilçe ölçeğinde değişmekle birlikte çoğu ilde mevsim normallerinin civarı veya altında seyretmiştir. Kıyı kesimlerinde yağış düzenliliği toprak nemini büyük ölçüde koruduğundan çimlenme ve çıkış sorunsuz gerçekleşmiştir. Artvin, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun gibi nemli alt bölgelerde toprak nemi yeterliliği korunmuş, çay–fındık–kivi gibi çok yıllık bitkilerde fenolojik gelişimi normal seyrinde devam etmiştir.
- Doğu Anadolu Bölgesinde sonbahar yağışları iller arasında belirgin farklılık göstermiştir. Ağrı, Ardahan, Erzincan, Muş ve Kars’ta toprak nemi çıkış için yeterli olurken; Erzurum, Bitlis’in bazı ilçeleri, Van, Tunceli’nin kuzeyi ve Malatya’nın bazı ilçelerinde sonbahar yağışları yeterli olmamıştır.
- Güney Doğu Anadolu Bölgesinde sonbahar yağışlarının bölge genelinde yetersiz kalması ve yüksek seyreden sıcaklıklar bitkilerde gelişim sürecini olumsuz etkilemiştir. Mardin ve Siirt’in bazı ilçelerinde toprak sıcaklığı çimlenmeyi desteklese de lokal alanlarda yeterli olmamıştır. Bölge genelinde pamuk ve mısır gibi yazlık ürünlerde hasat tamamlanmıştır.
Türkiye geneli değerlendirildiğinde;
Genel olarak, sonbahar yağışlarının geniş ölçekte çıkışlar ve çimlenmeler için yeterli olsa da bir sonraki vejetasyon süreci için lokal alanlarda yetersiz kalması, güzlük hububat için kritik öneme sahip çıkış, kök gelişimi ve erken kardeşlenme dönemlerini hassas hâle getirmiştir. İzleyen dönemde yağışların zamanlaması, şiddeti ve miktarı, özellikle kıraç alanlarda gelişim dönemlerinin şekillenmesinde belirleyici olacaktır. Toprak neminin desteklenmesi, sapa kalkma dönemine kadar bitki gelişiminin sağlıklı ilerleyebilmesi açısından ilerleyen dönemlerde alınacak yağışlar ve sıcaklıkların kritik önem taşıdığı düşünülmektedir.
0312 258 81 32
istatistikbulten@tarimorman.gov.tr
Tarım Reformu Genel Müdürlüğü
Metaveri
Verinin Tanımı: 02/02/2022 tarih 2022/5140 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Karar’ı ve 23.07.2022 tarih 31901 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Tarımsal Kuraklık Yönetiminin Görevleri, Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik” kapsamında “2023-2027 Türkiye Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı” hazırlanarak yürürlüğe konulmuştur. Hazırlanan Eylem Planı çerçevesinde; “Tarımsal Kuraklık” izlenmekte, tedbir ve önceliklere ilişkin sorumlu kurum ve kuruluşların çalışmaları düzenli olarak raporlanmaktadır.
Kapsam: Türkiye
Düzeyi: İl
İçeriği: İklim verileri (sıcaklık ve yağış), İl Fenolojik Gözlem Raporları ve havzalara göre baraj doluluk oranları (aktif doluluk oranı ve hacim).
Yöntem: Her ay düzenli olarak ilgili yönetmelik ile belirlenen kurum temsilcilerinin katılımı ile yapılan toplantılarda, kurum ve kuruluşlardan (Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile İl Müdürlüklerimiz tarafından gönderilen Fenolojik Gözlem Raporları) sağlanan veriler değerlendirilerek rapor oluşturulmaktadır.
Veri Güncelleme Sıklığı: Aylık